นอนกัดฟัน อันตรายที่ท่านอาจไม่รู้

นอนกัดฟันเป็นความผิดปกติเกิดขึ้นขณะกำลังหลับ โดยมีลักษณะขบเน้นฟันแน่น ๆ หรือฟันบนล่างบดถูไถ ซ้ำ ๆ กันในคืนหนึ่ง ๆ ผู้ที่มีอาการนอนกัดฟันอย่างรุนแรงอาจมีอาการดังกล่าวมากกว่า 80 ถึง 100 ครั้ง คนนอนกัดฟันมักไม่รู้ตัวเองคล้ายกับคนที่นอนกรนซึ่งก็มักไม่รู้ตัวเองเช่นกัน บางคนนอนคนเดียวมาตลอดจนเมื่อต้องไปนอนกับคนอื่นถึงได้รู้ว่าเรานอนกัดฟัน เสียงที่เกิดจากการนอนกัดฟันมักสร้างความรำคาญให้คนที่นอนร่วมห้องอาจบั่นทอนความสัมพันธ์ระหว่างคู่สามี - ภรรยา อาจจนต้องแยกห้องนอนก็มี

การนอนกัดฟันที่มีลักษณะขบฟันแน่น ๆ มักไม่มีเสียงดังทำให้ไม่มีผู้ใดได้ยิน คนที่นอนกัดฟันแบบนี้จะมาไม่รู้ตัวเลยว่าเป็นคนนอนกัดฟัน ดังนั้นนอนกัดฟันตัวเองจึงจัดเป็นภัยเงียบที่ท่านอาจไม่รู้ตัวได้

แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่านอนกัดฟัน?

การนอนกัดฟัน วินิจฉัยยากเนื่องจากเกิดในช่วงสั้น ๆ อาจไม่มีเสียงดังและคนนอนหลับมักไม่รู้ตัว การวินิจฉัยที่ดีที่สุดคือ การตรวจการนอน (Sleep Test) ในโรงพยาบาลหรือที่บ้าน เพื่อวัดการทำงานของกล้ามเนื้อบดเคี้ยวขณะนอนหลับ หรืออาจใส่แผ่นบรั๊กเชคเกอร์ขณะนอนหลับ วิธีอื่น ๆ คือการสังเกตอาการที่เป็นผลของการนอนกัดฟัน เช่น หลังตื่นนอนมีอาการเมื่อยตึงที่ขมับใบหน้าหรือต้นคอ หรือตึง ชาที่ฟัน กัดฟันแล้วเจ็บหลายซี่ หรือเสียวฟันหลายซี่ หรือบางครั้งรู้สึกตัวเองตื่นสลึมสลือเหมือนกำลังกัดฟัน หรือสังเกตว่าฟันบิ่นแตก หรือแก้มกางออกใหญ่ขึ้นเพราะกล้ามเนื้อข้างแก้มขยายใหญ่ หรือมีปุ่มกระดูกในปากใหญ่ หรือทันตแพทย์ตรวจพบว่าท่านมีฟันสึกมากผิดปกติ อาการเหล่านี้บ่งบอกว่าท่านอาจนอนกัดฟัน

ผลเสียของการนอนกัดฟัน

• มีฟันสึก ทำให้ฟันสั้นลง ฟันบาง คอฟันสึกเป็นร่อง มีอาการเสียวฟัน เมื่อทิ้งไว้นาน ๆ ฟันยิ่งสึกมากจะมีปัญหาเรื่องความสวยงามตามมา ทำให้ใบหน้าสั้นลงเพราะฟันเป็นอวัยวะสำคัญช่วยรักษารูปหน้าด้วย
• ฟันบิ่น ฟันแตก ฟันร้าว สึกจนทะลุโพรงประสาทฟัน ทำให้ปวดฟันเคี้ยวอาหารไม่ได้ และต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมากในการรักษาฟัน
• ปวดเมื่อยล้าบริเวณใบหน้าและข้อต่อขากรรไกร ทำให้อ้าปากไม่ขึ้น เคี้ยวอาหารไม่ได้ เพราะอาการปวดส่งผลกระทบต่อการบดเคี้ยวและอารมณ์จิตใจ
• ทำให้กระดูกกรามขยายใหญ่เป็นปุ่มกระดูกนูน บางคนกล้ามเนื้อบริเวณแก้มทั้งสองข้างขยายใหญ่ขึ้น ทำให้ใบหน้ากางออกเป็นเหลี่ยม
• ทำให้ความสำคัญของคู่สามี-ภรรยาแย่ลง เนื่องจากเสียงดังที่เกิดจากการนอนกัดฟันจะรบกวนคนที่นอนด้วย

จะรักษาการนอนกัดฟันได้อย่างไร?

เนื่องจากยังไม่ทราบสาเหตุของนอนกัดฟัน ดังนั้น การรักษาเพื่อหยุดการนอนกัดฟันยังไม่ได้ผลเต็มร้อย ควรควบคุมตัวกระตุ้นที่ทำให้นอนกัดฟัน เช่น ความเครียด เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ( ได้แก่ ชา กาแฟ และน้ำอัดลมบางชนิด ) เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ สารเสพติด และยาที่ใช้รักษาโรคบางตัว เป็นต้น นอนกัดฟันที่เกิดร่วมกับนอนกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ควรรักษาเรื่องนอนกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับด้วย เพราะจะทำให้อาการนอนกัดฟันดีขึ้น

การรักษาอาการนอนกัดฟันมี ดังนี้

• งดเครื่องดื่มคาเฟ่อีน แอลกอฮอล์ บุหรี่ ก่อนนอนไม่ควรรับประทานมากเกินไป ห้องนอนควคเงียบสงบสะอาดไม่ควรมีแสงสว่างมากเกินไป ไม่ควรทำกิจการที่ทำให้ตื่นเต้นก่อนเข้านอน
• ใส่เฝือกสบฟัน (occlusal splint) เพื่อป้องกันไม่ให้ฟัน
• การใช้ยาที่มีผลไปปรับการนอนเพื่อช่วยลดการนอนกัดฟัน