ปวดเข่าเรื้อรัง เลือกซ่อมเข่า เพื่อกลับไปใช้ชีวิตเดินได้ปกติดังเดิม

ข้อเข่าเสื่อม, ผ่าตัดข้อเข่า, ซ่อมเข่า, ปวดเข่าเรื้อรัง

ปวดเข่าเรื้อรัง เลือกซ่อมเข่า เพื่อกลับไปใช้ชีวิตเดินได้ปกติดังเดิม


“ภาวะเข่าเสื่อม” เกิดจากการที่กระดูกอ่อนผิวข้อต่อของเข่าสึกกร่อนและถูกทำลายลง จากการใช้งานมาเป็นเวลานานหรืออาการเสื่อมตามสภาพ ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะเพศหญิง แต่ในปัจจุบันด้วยรูปแบบการใช้ชีวิต ที่หนักหน่วง เช่น การเล่นกีฬาผิดท่า การขึ้นลงบันไดบ่อยๆ หรือน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อมได้ง่ายขึ้น

มักเลือกไปก่อความเดือดร้อนกังวลแก่คุณสุภาพสตรีสูงวัยมากกว่าที่จะไปเกิดกับคุณผู้ชาย และหากปล่อยทิ้งไว้ยิ่งบั่นทอนคุณภาพชีวิต หากสามารถพบแพทย์และมีวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพให้ดีขึ้น ช่วยคืนชีวิตกลับสู่ปกติยิ่งเป็นผลดีของการดำเนินชีวิต กับ “คุณวีณา ประชากริช” วัย 65 ปีซึ่งเจอปัญหานี้ต้องเผชิญทุกข์ทรมานกับอาการปวดเข่าเรื่อยมาและไม่ว่าจะใช้ยาแก้ปวดหรือฉีดยาเข้าที่หัวเข่าด้วยก็ไม่อาจหลุดพ้นจากความปวดได้ตามที่ใจหวัง แต่ก็ช่างบังเอิญอีกอย่างคือ...ทั้งตัวเองและสามีชม “รายการอุ่นใจใกล้หมอ” จากหน้าจอโทรทัศน์จึงทำให้ได้ข้อมูลความรู้ที่ก่อให้เกิดความสนใจและนำไปสู่การรักษาในเวลาต่อมา


“... ก่อนหน้านั้นเข่าข้างขวามันจะปวดเข่าอยู่เรื่อย ๆ เวลาเดินช็อปปิ้ง-เดินไปไหนอย่างไรก็ปวด กลับมาก็กินยาแก้ปวดก็แล้ว เคยแม้กระทั่งฉีดยาเข้าข้อเข่าก็ฉีดแล้วแต่อาการปวดเข่าก็ไม่ดีขึ้น ทีนี้เผอิญว่ามาเจอรายการของอุ่นใจใกล้หมอซึ่งสามีได้ดูและบอกให้เราดูเราฟังแล้วก็น่าสนใจ เพราะรู้อยู่แล้วว่าการผ่าตัดเปลี่ยนเข่าใช้เวลาฟื้นฟูนาน คนรู้จักไปทำมาก็ใช้เวลาพักฟื้นนาน และใช้ชีวิตไม่ปกติเหมือนเก่า แต่เมื่อได้ยินว่ามีการผ่าตัดแบบใหม่ที่เรียกว่าการซ่อมเข่า UKA ก็เลยรู้สึกสนใจทำให้ติดต่อคุณหมอทันทีเลย ณ เวลานั้น แล้วเผอิญว่าเข่าข้างซ้ายได้เจออุบัติเหตุทางรถเมื่อ 2 เดือนก่อน คือมีรถมาชนรถเราแล้วอาจทำให้หมอนรองเข่าฉีกขาดก็จะได้ถือโอกาสตรวจไปเลยโดยไม่คิดว่ามันมีฉีกขาดแต่เป็นเพราะข้างนี้คงจะเริ่มเสื่อม แต่คุณหมอให้ไปทำ MRI ดูว่าข้อเราเสื่อมมากไหมถ้าเสื่อมไม่มากก็สามารถซ่อมได้แล้วก็รู้ว่าเข่าข้างซ้ายมันมีหมอนรองเข่าฉีกขาด ส่วนข้างขวา เข่าเสื่อม แต่สามารถซ่อมได้โดยใช้วิธี UKA...คุณหมอรับรองว่าเดินได้ภายใน 5 วันค่ะก็ยิ่งมีความมั่นใจ แม้ว่าก่อนมาพบคุณหมอก็ตรองอยู่หลายรอบเหมือนกัน หลังผ่าตัดแล้ว 2 วันก็เดินได้แล้วก็ได้ทำกายภาพตามที่คุณหมอแนะนำค่ะ...”
 

สัญญาณบ่งชี้ที่พึงรู้...นำสู่ประโยชน์ในการรักษา


เมื่อเห็นว่าน่าสนใจจึงติดต่อขอนัดกับ “ศัลยแพทย์ชำนาญการด้านกระดูกและข้อ” ประจำ “โรงพยาบาลสุขุมวิท” อันเป็นจุดเริ่มต้นของการตรวจ-วินิจฉัยรวมไปจนถึงขั้นตอนการบำบัดรักษาในเวลาต่อมา โดยคุณหมอได้ประมวลภาพรวมที่ตรวจพบแล้วสรุปว่าผู้ป่วยหญิงอายุ 65 ปีท่านนี้เล่าว่าปวดเข่าเรื้อรังมา 1 ปีแล้ว รักษาด้วยหลาย ๆ วิธี ทั้งกินยา ฉีดยาแต่ก็ยังไม่ดีขึ้น หลังจากได้ตรวจร่างกายแล้วจึงพบว่าเข่ามีภาวะเสื่อมทั้งสองข้างโดยข้างขวาเป็นมากกว่าซ้ายและเห็นได้ชัดว่ามีลักษณะงอ จึงส่งไปเข้ารับการตรวจเอกซเรย์และเห็นชัดว่ากระดูกข้อเข่าข้างขวาสึกไปหมดจนกระดูกเข่าชิ้นบนกับชิ้นล่างเข้ามาชิดกันแสดงว่ากระดูกอ่อนด้านในสึกไปหมด หรือจะเรียกว่าผิวข้อสึกหมดก็ไม่ผิด และเมื่อได้ตรวจดูเข่าซ้ายก็ยังเห็นว่ามีช่องว่างคือส่วนที่เป็นกระดูกอ่อนแสดงเข่าเสื่อมยังไม่มาก เพียงแต่ผู้ป่วยได้เล่าเพิ่มเติมว่าปวดเข่าข้างซ้ายซึ่งอาจเป็นเพราะเคยได้รับอุบัติเหตุทางรถทำให้เข่าซ้ายถูกกระแทกอย่างแรงและมีอาการเจ็บปวดเรื่อยมา เป็นผลให้ “คุณหมอ” สงสัยว่าอาจมีกรณีที่หมอนรองเข่า...หรือกระดูกอ่อน...หรือเส้นเอ็นฉีกขาดด้วย จึงส่งเข้ารับการตรวจสแกนด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า หรือ MRI เพิ่มเติมทำให้ทราบว่าเป็นจริงตามที่สงสัยคือ...มีหมอนรองเข่าที่เข่าซ้ายฉีกขาดร่วมกับข้อเข่าเสื่อมซึ่งยังไม่มากจึงได้แนะนำให้ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาด้วยเทคโนโลยีผ่าตัดส่องกล้อง Arthroscopy ในเข่าข้างซ้าย โดยใช้ส่องกล้องขนาดเล็กเข้าไปรักษา แผลเล็กน้อยกว่า 1 ซม. ส่วนเข่าข้างขวาแม้ว่ากระดูกอ่อนสึกไปมากแล้วแต่ก็ยังดีที่กระดูกอ่อนทางด้านนอกยังดีอยู่ รวมทั้งเส้นเอ็นไขว้หน้าและเอ็นไขว้หลังก็ยังดีอยู่เพียงแต่เข่างอโก่งไปเล็กน้อยประมาณ 15 องศา คุณหมอจึงให้การรักษาด้วยการผ่าตัดซ่อมเข่า (ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน) หรือแบบที่เรียกย่อ ๆ ว่า ‘UKA’ โดยอาศัยเทคโนโลยีก้าวหน้าทางการแพทย์ โดยเก็บรักษาผิวข้อเข่าและเส้นเอ็นในส่วนที่ยังอยู่ในสภาพดีไว้ แล้วทดแทนด้วยผิวข้อเทียมเพียงบางส่วน สามารถใช้ข้อเข่าได้ดีใกล้เคียงธรรมชาติ เช่น นั่งกับพื้น นั่งยองๆ พับเพียบ ขัดสมาธิ เดิน วิ่งออกกำลังกายได้ ซึ่งเอื้อประโยชน์แก่ “การผ่าตัดซ่อมข้อเข่า” ในรายของ “คุณวีณา” การผ่าตัดสามารถดำเนินการได้ในวันเดียวกันโดยใช้เวลาทั้งหมดประมาณ 3 ชั่วโมง โดยไม่ต้องวางยาสลบ หลังจากนั้นได้ให้ผู้ป่วยนอนพักในโรงพยาบาลประมาณ 5 วัน และระหว่างที่พักฟื้น มีการฝึกเดิน มีการงอเข่า ซึ่งสามารถฟื้นตัวได้เร็วมากโดยปรากฏว่าในวันที่อนุญาตให้กลับบ้านนั้นผู้ป่วยท่านนี้สามารถเดินได้ด้วยตัวเองโดยใช้ไม้เท้า เป็นตัวช่วย

“... ถ้าเราได้รับอุบัติเหตุแล้วไม่แน่ใจว่ามันจะเป็นมากหรือเปล่า หรืออาจจะส่งผลให้เกิดภาวะข้อเข่าเสื่อมในอนาคตหรือไม่แล้วละก็ ควรรีบมาพบแพทย์โดยเร็ว พูดง่าย ๆ ว่า ถ้าเกิดอุบัติเหตุแล้วเกิดความเจ็บปวดหรือบวมขึ้นมามากกว่า 2-3 สัปดาห์ขึ้นไปก็ไม่ควรกินยาหรือรักษาด้วยตัวเองต่อไป แต่ควรต้องรีบมาพบแพทย์ซึ่งมีกระบวนการตรวจได้หลายวิธี ทั้งตรวจร่างกายก่อนไปถ่ายเอกซเรย์หรือถ้าจำเป็นก็ยังสามารถตรวจด้วย MRI ซึ่งหากพบว่ามีปัญหาเนื้อเยื่อในเข่าบาดเจ็บ มีฉีกขาดก็จะได้รับการรักษาทันท่วงที เพราะถ้าปล่อยทิ้งไว้นานอาจจะทำให้ข้อเข่าเสื่อมตามมา สังเกตได้จากอาการง่าย ๆ ที่เป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงภาวะข้อเข่าเสื่อมคืออาจเจ็บปวด หรือมีเสียงดังที่เข่า หรือเกิดอาการเสียว ๆ ซึ่งบางคนอาจจะมีอาการที่ว่านี้เฉพาะเวลานั่งยอง ๆ คุกเข่า ขัดสมาธิ หรือนั่งพับเพียบเวลาไปวัด หรือบางครั้งก็สังเกตได้เวลาขึ้นลงบันไดจึงจะมีอาการแต่ถ้าเดินปกติก็ไม่ออกอาการให้เห็น ซึ่งอาการเหล่านี้บ่งบอกว่าเข่าเริ่มจะมีปัญหาควรต้องมาพบแพทย์โดยไม่ปล่อยทิ้งไว้นาน ๆ มิฉะนั้นหากปล่อยให้เข่าเสื่อมไปมาก ๆ ก็อาจจำเป็นต้องรักษาด้วยการเปลี่ยนข้อเข่าเทียมซึ่งไม่ดีเลย เพราะเป็นวิธีรักษาที่ปลายเหตุ เพราะฉะนั้นจึงขอแนะนำว่าควรรีบมาตรวจร่างกายและเอกซเรย์และรับการรักษาตั้งแต่ยังมีอาการน้อย ๆ ซึ่งนอกจากจะให้ผลการรักษาที่ดีกว่า ประหยัดกว่าแล้ว ยังช่วยให้เลี่ยงการผ่าตัดการเปลี่ยนข้อหัวเข่าเทียมได้อีก...จำไว้เลยว่าถ้าเกิดอุบัติเหตุกับเข่าต้องไม่ปล่อยทิ้งไว้นานควรมาพบแพทย์ครับ...”

ความสุขในชีวิตคืนมาด้วยวิธีผ่าตัด “ซ่อมข้อเข่า”


“ข้อดี-ข้อเสียจากการผ่าตัดแผลเล็กหรือการผ่าตัดผ่านกล้อง” คือจะทำให้เกิดแผลเล็ก-เจ็บน้อย-ฟื้นตัวเร็ว ปัจจุบันในประเทศไทยเรามีเทคโนโลยีที่ค่อนข้างเจริญก้าวหน้าจึงมีการผ่าตัดเนื้องอกในมดลูกผ่านกล้องกันมากขึ้น ซึ่งคนไข้จะได้ประโยชน์จากการนอนพักในโรงพยาบาล 1-2 วันก็กลับบ้านได้โดยมีแผลเป็นประมาณ 8 มิลลิเมตร 1-3 รอยที่หน้าท้อง ค่าใช้จ่ายไม่สูงมากและมีทั้งโรงพยาบาลเอกชน โรงพยาบาลรัฐบาลหลาย ๆ แห่งสามารถให้การรักษาแบบนี้ได้...

หลังจากได้เข้ารับการรักษาด้วยเทคโนโลยีผ่าตัดผ่านกล้องที่เข่าซ้าย และผ่าตัดซ่อมเข่าที่เข่าขวาโดย “คุณหมอ” ที่ “โรงพยาบาลสุขุมวิท” ผ่านไปเป็นที่เรียบร้อยและได้กลับไปพักฟื้นที่บ้านได้ร่วมเดือนแล้ว “คุณวีณา” ก็ได้ปฏิบัติตามคำแนะนำของคุณหมออย่างเคร่งครัดโดยไปเข้ารับการตรวจติดตามผลจากคุณหมอเป็นระยะ ๆ และทำกายภาพบำบัดอย่างสม่ำเสมอ

“...โล่งอกเลยค่ะ ก่อนมาผ่าตัดกลัวมากเลย กลัวว่าทำทีเดียวพร้อมกันทั้ง 2 ข้างแล้วฉันจะเดินได้ไหม... รู้สึกกลัวมากในชีวิตเพราะไม่ได้ผ่าตัดมานาน ระหว่างที่ผ่าตัดก็ยังรู้ตัวนะยังเห็นคุณหมอใช้ค้อนทุบยิ่งกลัว แต่พอผ่าเสร็จก็โล่งอกเลยค่ะ สบายใจขึ้นมาเลย... อาการปวดไม่มีตั้งแต่เริ่มฝึกเดินและฝึกเข่าข้างที่ผ่าตัดซ่อมเข่าแบบ UKA ก็เริ่มงอได้มากขึ้นค่ะ...คุณหมอแนะนำว่าควรจะทำกายภาพต่อไปอีกประมาณ 1 เดือน โดยห่างกันอาทิตย์ละ 3 วันสลับกับไปทำด้วยตัวเองที่บ้าน... อยากขอฝากไปถึงใคร ๆ ที่มีอาการปวดเข่าแบบเดียวกับที่ดิฉันเจอละก็อย่าทิ้งไว้ ควรจะมาปรึกษาคุณหมอก่อนที่มันจะเสื่อมไปมากขึ้น...และหลังจากที่ซ่อมข้อเข่าแบบ UKA แล้วเดินได้สบายตามธรรมชาติของเราเลย นอนกลางคืนไม่ปวดขาเลยแม้บางวันไปเดินซื้อข้าวของก็ไม่ต้องกลับมาปวดขา ใช้ชีวิตได้อย่างสดชื่นขึ้นค่ะ...”




สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : ศูนย์ศัลยกรรมกระดูกและข้อ
ชั้น 1 โรงพยาบาลสุขุมวิท
เปิดบริการทุกวัน 07.00 - 20.00 น.
โทร. 02-391-0011 ต่อ 110, 111

 


ติดตามรับข้อมูลข่าวสารอัพเดทจากทางโรงพยาบาล: