Q: ปวดหลังเรื้อรังต้องผ่าตัดทุกรายหรือไม่ ?
A: จริงๆเราพบคนปวดหลัง 10-15% เท่านั้นที่ต้องผ่าตัด อีกทั้งเทคโนโลยีทางการแพทย์ก้าวหน้าขึ้นมาก มีวิธีการรักษาต่างๆ ที่พร้อมช่วยรักษาคนไข้ที่ไม่จำเป็นต้องผ่าตัดเสมอไป อาทิ การทำกายภาพฟื้นฟู การรักษาอาการปวดหลังด้วยการฉีดสลายพังผืด หรือแม้กระทั้งการผ่าตัดสมัยนี้ก็เป็นการผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็กน้อยกว่า 1 cm. ที่ไม่จำเป็นต้องเลาะกล้ามเนื้อหลัง ผู้ป่วยสามารถเดินได้ในวันถัดไป แต่สิ่งสำคัญคือผู้ป่วยจะปล่อยให้ปวดมาก ปวดเรื้อรังจนบานปลาย จึงก่อให้เกิดปัญหาใหญ่ตามมา
Q: ปัญหาอย่างไรที่ปล่อยให้เรื้อรังจนบานปลาย แล้วก่อให้เกิดปัญหาตามมา
A: ยกตัวอย่างผู้ป่วยท่านหนึ่ง อายุสูงวัย แต่ยังใช้ชีวิตปกติ สนุกกับการออกกำลังกาย และเล่นกีฬาผาดโผด Extreme เพราะออกกำลังกายเป็นประจำจึงทำให้ร่างกายสุขภาพแข็งแรงดี แต่ด้วยอายุที่สูงวัยเพิ่มขึ้น อายุ 60 กว่า จึงทำให้กระดูกสันหลังเริ่มเสื่อม บางลง ก็จะมีอาการปวดกล้ามเนื้อขาซ้าย คิดว่าเป็นกล้ามเนื้ออักเสบทั่วไป แต่ก็ยังใช้ชีวิตออกกำลังอย่างหนักเช่นเดิม ซึ่งผู้ป่วยได้ออกกำลังกายเสือหมอบ และเกิดการกระแทกอย่างแรง ทำให้เกิดภาวะหมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อน แตก และเกิดการกดทับเส้นประสาท ซึ่งทำให้ปวดทรมานจึงต้องรีบเข้ารับการรักษาโดยเร็ว
Q: แสดงว่ากลุ่มสูงวัยต้องระวังเรื่องกระดูกสันหลังเป็นพิเศษ
A: ทุกเพศ ทุกวัยควรระวัง นั่ง เดิน ให้ถูกสุขลักษณะ ไม่ควรออกกำลังกายหักโหม และหากมีอาการปวดหลังหากอาการไม่ดีขึ้นควรพบแพทย์ ซึ่งกลุ่ม Youngold และผู้สูงอายุก็สำคัญมากในการดูแลสุขภาพกระดูกสันหลัง
Q: กลุ่ม Youngold คือกลุ่มไหน
A: กลุ่ม Youngold คือผู้สูงวัยที่ยังใช้ชีวิต Active อยู่ อายุ 60 – 70 ปี ที่สนุกกับกิจกรรมต่างๆ เช่น โยคะ ขี่จักรยาน วิ่ง ท่องเที่ยว
Q: สาเหตุปวดหลัง ในกลุ่ม Youngold เกิดจากอะไร และพบอาการใดได้บ้าง
A: สาเหตุของกลุ่ม Youngold ที่ยังมีกำลังมีแรง แต่ด้วยความเสื่อมของกระดูกไม่เหมือนวัยหนุ่มสาว ควรต้องระวังเป็นพิเศษ
อาการที่พบได้บ่อย
Q: ปวดหลังเรื้อรังรักษาให้หายได้ไหม
A: ก่อนอื่นเลยเราต้องรู้ปัญหาก่อนว่าอาการปวดหลังของคนไข้แต่ละคนเกิดจากอะไร วิเคราะห์สาเหตุว่าเกิดจากอะไร บางรายอาจเกิดจากกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท บางรายอาจเกิดจากสาเหตุอื่นที่ไม่ได้เกี่ยวกับหลัง บางรายอันตรายมาก เกิดจากภาวะกระดูกแตก ซึ่งพบได้บ่อยกับผู้ที่ปล่อยให้ปวดหลังเรื้อรัง จากกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท กระดูกหลวมอยู่แล้วเลยแตกได้ง่าย อาการจะปวดมาก ทรมานต้องรีบรักษาทันที หากไม่รู้สาเหตุ รักษาแล้วก็ไม่หาย ยังปวดอยู่ดี
Q: ปวดหลังอย่างไรควรมาพบแพทย์
A: ปวดอาการไม่ดีขึ้น ปวดเพิ่มขึ้น หรือทานยาแล้ว 2 อาทิตย์แล้วยังไม่ดีขึ้น
Q: ปัจจุบันเทคโนโลยีการแพทย์มีส่วนช่วยเรื่องการผ่าตัดอย่างไรบ้าง ที่ให้ผู้ป่วยคลายกังวล
A: เทคโนโลยีการแพทย์สมัยนี้ก้าวหน้ามาก การผ่าตัดไม่จำเป็นต้องผ่าตัดใหญ่เหมือนสมัยก่อน ไม่ต้องเปิดแผลใหญ่ เลาะกล้ามเนื้อหลัง คือแต่ก่อนผ่าตัดหลังทีเรื่องใหญ่ ต้องใช้เวลาพักฟื้นค่อนข้างนาน แต่ปัจจุบันมีเทคนิค Endoscopic Spinal Surgery ที่ช่วยคืนคุณภาพชีวิตผู้ป่วยให้กลับไปใช้ชีวิต แบบที่เคยใช้ได้ดีขึ้น ค่าใช้จ่ายถูกลง พักฟื้นน้อยลง และกลับไปทำกิจกรรมที่ตัวเองรักได้ดังเดิม การรักษาวิธีนี้เป็นการผ่าตัดผ่านกล้อง ไม่จำเป็นต้องเลาะกล้ามเนื้อหลัง แผลเล็กน้อยกว่า 1 cm. สามารถเดินได้ในวันถัดไป
นพ.พูนศักดิ์ อาจอำนวยวิภาส
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านศัลยกรรมกระดูกและข้อ