ด้วยวัยที่เพิ่มขึ้นล้วนส่งผลให้เกิดปัจจัยเสี่ยงของโรคต่างๆ หนึ่งสิ่งที่สำคัญคือ "การเสื่อมสภาพ" ไปพร้อมกับวัยที่เพิ่มขึ้นตามกาลเวลาโดยไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ยิ่งวัยสูงมากก็ยิ่งเสี่ยงมาก...อย่างหนึ่งเห็นจะเป็นกรณี "หลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพอง" ซึ่งแม้จะไม่เกิดกับทุกคนก็ไม่ควรประมาทเพราะเมื่อใดที่มันเกิดขึ้นมาแล้วหากรักษาไม่ทันการ อันตรายอาจถึงขั้นเสียชีวิตฉับพลัน
จึงนำข้อมูลจาก นพ.ชาติ วานิชสวัสดิ์ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุรกรรมโรคหัวใจและหลอดเลือด โรงพยาบาลสุขุมวิท มาให้ความรู้เพื่อการป้องกันและเพื่อความไม่ประมาทไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาการบ่งชี้ที่อาจก่อให้เกิดความไขว้เขวจนอาจเสียโอกาสที่จะได้รับการรักษาได้ทันท่วงที เพราะโรคดังกล่าวก็มักจะไม่บอกตรงไปตรงมา ว่ามีอาการของโรค และถึงแม้จะถึงมือแพทย์แล้วก็ยังต้อง "ลุ้น" ด้วยเหตุที่เป็น "งานหิน" ที่ต้องอาศัยทั้ง "ศักยภาพ" และ "ความพร้อม" ทางการแพทย์ที่ลงตัว ประเด็นแรก "คุณหมอชาติ" กล่าวถึง อาการของผู้ป่วยรายหนึ่งซึ่งบินมาจากประเทศบรูไน เพื่อเข้ารับการรักษา ภาวะไข้หวัดใหญ่ที่อาการค่อนข้างหนัก ปวดเมื่อย ไข้สูง เหนื่อย หัวใจล้มเหลว เบื่ออาหาร พร้อมภาวะโลหิตเป็นพิษ ติดเชื้อแบคทีเรียในกระแสเลือดแทรกซ้อน เพาะเชื้อโรคขึ้นตัวเดียวกันทั้งสามขวด ซึ่งลำพังแค่นี้ก็เป็นสาเหตุที่จะทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้แล้ว จึงรีบนำส่งตัวเข้ารับการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของปอด หัวใจ และหลอดเลือด ด้วยจุดประสงค์ที่ต้องการจะดูว่ามีภาวะปอดบวมหรือไม่ ซึ่งไม่พบปอดบวมและหาแหล่งการติดเชื้อ(source) โดยอธิบายว่า
"บอกไม่ได้ว่าตอนที่ติดเชื้อไข้หวัดใหญ่นั้น เส้นเลือดแดงใหญ่โป่งพองนั้นปริแล้วหรือยัง แต่เมื่อมาที่ รพ.สุขุมวิท ได้รับตัวไว้เป็นผู้ป่วยใน เพราะอายุมาก( 83 ปี) และคนไข้เหนื่อยมาก การติดตามผล X-RAY ปอดประจำวัน 5 วันติดต่อกันพบว่าหลอดเลือดแดงใหญ่ที่ออกจากหัวใจโป่งโตรวดเร็วจนน่ากลัว เกรงว่าหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองปริแล้ว ณ เวลานั้น"
เมื่อเจอเข้าอย่างนั้นแล้ว คุณหมอชาติ จึงรีบปรึกษาทีมแพทย์ นพ.กิตติชัย เหลืองทวีบุญ ศัลยแพทย์ด้านหลอดเลือดและทรวงอก ให้รีบทำการรักษาคนไข้โดยทันที ก่อนที่ภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองซึ่งปริแล้วจะแตก ซึ่งหากเกิดขึ้นแม้ในโรงพยาบาลก็อาจไม่ทันการ ประเด็นแรกนี้ คุณหมอชาติสรุปว่า ไข้หวัดใหญ่ นำคนไข้มาพบแพทย์เพื่อรักษาภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองติดเชื้อ และรุกลามต่อไปกลายเป็น ภาวะโลหิตเป็นพิษนั่นเอง
นพ.กิตติชัย เหลืองทวีบุญ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านศัลยศาสตร์หัวใจและทรวงอก ซึ่งร่วมดูแลผู้ป่วยรายนี้ได้อธิบายว่า หลอดเลือดแดงใหญ่เป็นเส้นทางนำเลือดแดงออกจากช่องหัวใจซ้ายล่างไปเลี้ยงทั่วร่างกาย หากเกิดความผิดปกติเมื่อใดจะเป็นอันตราย คำว่า “โป่งพอง” คือหลอดเลือดค่อย ๆ โป่งขึ้น หากโป่งไปถึง 5.5 ซม. จะมีโอกาสสูงมากที่ปริและ/หรือแตกโดยเฉียบพลัน และอาจส่งผลต่อชีวิตได้ เพราะฉะนั้นถ้าเส้นผ่าศูนย์กลางโป่งเกิน 2 เท่าของปกติแล้วก็สมควรได้รับการรักษา มิฉะนั้นจะลงท้ายด้วยการแตกแล้วโอกาสรอดชีวิตมีไม่ถึง 50% !!! ส่วนการรักษาแบบ TEVAR ตามที่ผู้ป่วยได้เลือกไว้นั้น “คุณหมอกิตติชัย” กล่าวว่าจะมีแผลเล็ก ๆ ที่ขาหนีบของผู้ป่วยเพื่อสอด “หลอดเลือดเทียมหุ้มด้วยขดลวด” ซึ่งพับหุบไว้จนมีเส้นผ่าศูนย์กลางเพียงประมาณ 7-8 มิลลิเมตร พอสอดเข้าไปถึงตำแหน่งที่โป่งพองก็จะฉีดสีดูแล้วก็ปล่อยให้มันกางออกไปหุ้มข้างในไว้เป็นช่องทางให้เลือดไหลผ่านโดยไม่มีการสัมผัสผนังหลอดเลือดจึงเสมือนเป็นการปิดท่อที่แตกแล้ว (หรือเพื่อป้องกันการแตกของท่อ) และจะเห็นเลยว่าวิธีนี้ช่วยให้ผู้ป่วยบาดเจ็บน้อย การรักษาทำได้รวดเร็วและมีอันตรายในขณะรักษาต่ำมาก ฟื้นตัวเร็ว ผลการรักษาระยะยาวค่อนข้างดี แต่หลังการรักษาแล้วจำเป็นต้องติดตามผลด้วยการทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้งตลอดชีวิต ซึ่งถือได้ว่าเป็นเทคโนโลยีทางเลือกเพื่อการรักษาที่เหมาะสมซึ่งคุณหมอจะพิจารณาเป็นราย ๆ ไป
อาการของผู้ป่วยหลังจากได้รับการรักษาแบบ TEVAR แตกต่างจากก่อนหน้านี้ เสียง “วี้ด ๆ” ซึ่งเกิดจากหลอดเลือดโป่งพองไปกดทับปอดก็ดีขึ้นอย่างชัดเจน ส่วนระดับความดันโลหิตที่เคยสูงก็สามารถควบคุมได้
ภาพ X-Ray ก่อนเข้ารับการผ่าตัดแผลเล็กด้วยหลอดเลือดเทียมหุ้มด้วยขดลวด |
ภาพ X-Ray หลังเข้ารับการผ่าตัดแผลเล็กด้วยหลอดเลือดเทียมหุ้มด้วยขดลวด |
เพื่อการป้องกันและการดูแลสุขภาพ คุณหมอชาติ เน้นว่า การป้องกันคือกุญแจดอกสำคัญที่จะทำให้คนเราอายุยืน การป้องกันเส้นเลือดแดงใหญ่โป่งพองที่สำคัญ คือ การควบคุม เบาหวาน ความดัน ไขมัน และไม่สูบบุหรี่ เพราะสาเหตุการเกิดโรคดังกล่าวมาจากความเสื่อมของหลอดเลือด โดยเมื่อมีอายุเพิ่มขึ้น ความเสื่อมของร่างกายก็เพิ่มขึ้นเป็นธรรมดา แต่เราสามารถชะลอการเกิดความเสื่อมและสามารถเลือกดำเนินชีวิตให้มีคุณภาพร่างกายและชีวิตที่ดีได้ โดยลดปัจจัยการเกิดโรคข้างต้นได้ ด้วยหลัก 4 Healthy Lifestyles
ท่านรู้หรือไม่ผู้คนที่อายุยืนยาวกว่าชาวบ้านทั่วไปพวกนี้ถูกเรียกว่าพวก Blue Zones มีเผ่าพันธุ์สายเลือดที่แตกต่างกันมาก มีทั้งเอเชีย ยุโรป แขก ลาตินโน แต่มีสิ่งที่เหมือนกันคือ
ท่านที่สนใจลองอ่านวิถีชีวิตของ ชาวโอกินาวา ชาวหรรษา (Hunza tribe) ชาวซาดิเนีย Italy ชาวโลมาลินดา California และชาวนิโคย่า Costa Rica มีอะไรที่เหมือนกันอย่างน่าทึ่ง จำไว้นะไม่มียาอายุวัฒนะในโลกนี้หรอก การป้องกันคือกุญแจดอกสำคัญที่จะทำให้คนเราอายุยืน คุณหมอชาติ กล่าวทิ้งท้าย
|
|
“หลอดเลือดสมองแตก” ทำผู้ป่วยสูงวัยวูบคาโต๊ะอาหาร!!! รพ.สุขุมวิท ผ่าตัดรักษาพ้นวิกฤตทันการ
ค้นหาสาเหตุ โรคหลอดเลือดหัวใจ กับอาการที่ไม่ทันตั้งตัว
“ปวดเข่า-เข่าโก่ง” จากข้อเข่าเสื่อม ใช้เทคโนฯ ผ่าตัดซ่อมเข่า แทนการเปลี่ยนข้อเข่าเทียม
โรคคนรุ่นใหม่ ออกกำลังหนัก-นั่งท่าเดียวนานจนปวดคอและบ่าเรื้อรัง
นักกีฬาวัย 62 ปี หายปวดทรมาน จากอาการปวดหลังช่วงล่าง ด้วยการผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก