โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ คือมะเร็งที่เกิดจากเซลล์เยื่อบุผิวในลำไส้ใหญ่เจริญผิดปกติ โดยเริ่มตั้งแต่ส่วนที่ต่อจากลำไส้เล็กไปจนถึงส่วนปลายที่ติดกับทวารหนัก การเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่มักเริ่มจากติ่งเนื้อในลำไส้ก่อนและพัฒนาจนเป็นมะเร็งโดยใช้ระยะเวลาประมาณ 10-15 ปี มะเร็งลำไส้ใหญ่มักจะไม่มีอาการในระยะเริ่มแรกของโรค จะมีอาการก็ต่อเมื่อโรคลุกลามมากขึ้นจนถึงระยะสุดท้าย ส่งผลทำให้การรักษาไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร แต่ปัจจุบันเราสามารถตรวจคัดกรองป้องกันมะเร็งลําไส้ใหญ่ได้แล้ว
สามารถตรวจคัดกรองค้นหาติ่งเนื้อ หรือมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะเริ่มแรกได้ ด้วยการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยการส่องกล้อง Colonoscopy ซึ่งเป็นที่ยอมรับการอย่างแพร่หลายทั่วโลก และเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการตรวจค้นหามะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะแรกเริ่ม โดยสมาคมโรคมะเร็งสหรัฐอเมริกา (America Cancer Society) แนะนำ 45 ปีขึ้นไป ควรเริ่มการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ แต่หากมีความเสี่ยงอาทิ ประวัติครอบครัวเป็นเป็นติ่งเนื้อหรือมะเร็งลำไส้ใหญ่ หรือมีโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองตั้งแต่อายุ 40 ปี
การตรวจดังกล่าว ได้รับการยอมรับทั่วโลก ไม่เจ็บ แม่นยำ และปลอดภัย โดยแพทย์จะใช้กล้องชนิดพิเศษซึ่งเป็นท่อยาวขนาดเล็กสอดผ่านทวารหนักเข้าไปในลำไส้ใหญ่ โดยแพทย์จะเห็นรายละเอียดทั้งหมดผ่านกล้อง หากพบความผิดปกติ เช่นติ่งเนื้อ เนื้องอก หรือรอยโรคผิดปกติอื่นๆ ที่ยังแยกได้ไม่ชัดเจน แพทย์สามารถตัดชิ้นเนื้อออกมาได้ทันที และสามารถส่งตรวจชิ้นเนื้อว่าเป็นเนื้อร้ายหรือไม่
การตรวจคัดกรองไม่จำเป็นต้องรอให้มีอาการ เพราะหลักสำคัญคือการค้นหาระยะแรกเริ่ม ยิ่งตรวจพบเร็วเท่าไหร่ยิ่งดี แต่หากเกิดอาการเหล่านี้แล้วควรรีบพบแพทย์ อุจจาระปนเลือด ระบบขับถ่ายผิดปกติ ท้องผูกสลับกับท้องเสีย อุจจาระมีลักษณะเปลี่ยนไปโดยมีลำเล็กลง ปวดท้องเรื้อรัง น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
นพ.กรณ์ เลิศพิภพเมธา
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านระบบทางเดินอาหารและตับ